ทีฆ, รสฺสราสิ
กลุ่มวิธีการสนธิโดยทีฆะและรัสสะ
ต่อจากโลปวิธิราสิ
จะแสดงทีฆราสิและรัสสราสิ สืบไป.
ปกฺขิตฺตมิทํ
สุตฺตํฯ ลุตฺเตหิ วา อาเทสกเตหิ วา วณฺเณหิ เสสา รสฺสสรา กฺวจิ ทีฆา โหนฺติ วาฯ
หัวข้อศึกษา :
ในกรณีที่สระหน้าก็ดี
สระหลังก็ดี นิคหิตก็ดี ถูกลบไป หรือ สระหน้าเป็นต้น ถูกแปลงเป็นพยัญชนะ ก็ดี
สระที่เหลือ เป็นทีฆะแน่นอน.
สูตรกำกับวิธีการ
:
๓๔.
เสสา ทีฆา.
รัสสะที่เหลือจากการลบหรืออาเทส
เป็นทีฆะได้ ในบางแห่ง.
สูตรนี้ถูกเพิ่มเข้ามา.
(วิธีการของสูตรนี้ คือ) รัสสสระที่เหลือจากสระที่ถูกลบไปหรือถูกแปลงเป็นพยัญชนะแล้ว
(ตามพยัญชนะแปลว่า มีอาเทสอันทำแล้ว) เป็นทีฆสระ ได้บ้าง ในบางแห่ง.
สาระที่ได้จากการศึกษา
:
สูตรนี้ท่านเพิ่มเข้ามานอกจากสูตรโมคคัลานไวยากรณ์.
ความประสงค์ของสูตรนี้ คือ หลังจากลบสระหน้าหรือสระหลังแล้ว ก็ดี
ในที่มีอักษรมีอาเทศอันทำแล้วก็ดี ถ้ายังมีรัสสสระหลงเหลืออยู่
ให้ทีฆะได้ในบางแห่ง. วิธีการเช่นนี้เป็นวิธีการของสูตร ทีฆํ, ยเมทนฺตสฺสาเทโส, วโมทุทนฺตานํ เป็นต้น ในคัมภีร์กัจจายนะ แต่ในที่นี้รวมวิธีการเหล่านั้นไว้ในสูตรนี้).
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น