ครั้งที่๓๑/๒ : พยัญชนาเทสสนธิ คือ การเชื่อมบทโดยแปลงพยัญชนะ
การแปลงพยัญชนะ ฏวรรค
(ต่อ)
“ในกรณีที่มีสระเสียงยาวเป็นสระหน้าให้รัสสะ”
เมื่อคราวที่แล้ว
การกลายรูป สามญฺญํ แห่ง สมณศัพท์เมื่อลง ณฺยปัจจัย และมีการวุทธิสระต้นบท
เพราะอำนาจ ณฺอนุพันธ์แล้ว แต่ในกรณีที่สระหน้าเป็นทีฆะ ให้กลับเป็นเสียงรัสสะ
ดังเช่นตัวอย่างนี้
พฺรหมฺญฺญํ
ความเป็นพราหมณ์ มาจาก พฺราหฺมณ + ณฺย มีรูปวิเคราะห์ว่า
พฺราหฺมณสฺส
ภาโว พฺรหฺมญฺญํ
ความเป็นแห่งพราหมณ์
ชื่อว่า พฺรหฺมญฺญ
----
ข้ันตอนการสำเร็จรูปเป็น
พฺรหฺมญฺญํ
- ลบ อวัณณะท้าย
พฺราหฺมณ เพราะ ณฺย แล้วเหมือนดังกล่าวมาแล้วได้รูปเป็น พฺราหฺมณฺ + ณฺย.
- พฺราหฺมณ มีสระหน้าเสียงยาวให้รัสสะด้วยสูตรนี้
๓๕. พฺยญฺชเน ทีฆรสฺสา
ในเพราะพยัญชนะอันเป็นเบื้องหลัง
รัสสสระและทีฆสระ เป็นทีฆะ หรือ เป็นรัสสะ.
-
วิธีการที่เหลือเหมือน สามญฺญ สำเร็จรูปเป็น พฺรหฺมญฺญํ.
*****
ขออนุโมทนา
สมภพ สงวนพานิช
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น